Stel je de ideale situatie voor; jij bent een huisarts en je wilt graag een multidisciplinair overleg houden met een apotheker en een wijkverpleegkundige over een patiënt. Je haalt de contactgegevens eenvoudig op uit het algemene zorgverlenersadresboek, zodat je direct de actuele gegevens hebt. Vervolgens breng je, vanuit jouw eigen informatiesysteem, een verbinding tot stand tussen jouzelf, de apotheker en de wijkverpleegkundige. Langs het gemeenschappelijke informatiekanaal dat wordt gecreëerd overleggen jullie, allen vanuit het eigen informatiesysteem, met elkaar over de situatie en het beleid rondom deze patiënt. Jullie chatten, videobellen en delen dossiers waardoor adequaat kan worden gehandeld naar de patiënt en er eenvoudig een plan kan worden opgesteld. In deze situatie gaat communiceren en handelen snel, veilig en eenvoudig mede dankzij de ‘centrale voorzieningen’.
Centrale voorzieningen in het kort: wat, wie en hoe
In de bovenstaande situatie is er dus sprake van uniforme ‘stekkers’ die de verschillende zorgverleners verbinden; de centrale voorzieningen. Het idee voor de ontwikkeling van deze organische ICT-omgeving waarmee alle partijen in de zorg eenvoudig met elkaar kunnen communiceren ontstond bij Promedico.
Om optimale zorg te bieden aan patiënten en om tegemoet te komen aan de groeiende zorgvraag wordt samenwerking tussen zorgverleners en daarmee tussen hun ICT-systemen namelijk steeds belangrijker. Helaas werkt digitale technologie en het gebruik van verschillende systemen nu nog te vaak beperkend en vormt de technologie daardoor een belemmering voor zorginnovatie en verandering. Door overeenkomstige, tussenliggende componenten (centrale voorzieningen) te ontwikkelen, die de verschillende informatiesystemen van de verschillende zorgverleners met elkaar verbinden wordt ICT daarentegen een enabler van samenwerking, innovatie en verandering.

De centrale voorzieningen vormen uniforme ‘stekkers’ in het midden waarvan iedere zorgverlener gebruik kan maken
De achterliggende gedachte is hierbij dat het voor verbetering in de zorg noodzakelijk is om ‘open’ en ‘samen’ te werk te gaan. Kenmerkend voor de centrale voorzieningen is dan ook dat het een organisch, open systeem is. Het systeem bestaat uit losse, voorzieningen die functioneren als eenduidige, gemeenschappelijke koppelvlakken tussen de verschillende systemen. Doordat de centrale voorzieningen voor iedereen toegankelijk zijn kan er uiteindelijk beter worden samengewerkt. En, wanneer iedereen gebruik maakt van dezelfde voorziening wordt er voorkomen dat er door verschillende partijen onnodig veel geld en tijd wordt geïnvesteerd. De verschillende partijen ‘hoeven’ dan niet langer voor een soortgelijke functionaliteit allen hun eigen verschillende koppelvlakken te ontwikkelen. Door samen te werken hoeft ‘het wiel’ immers maar een keer te worden uitgevonden en kan iedereen er gebruik van maken. Daarnaast kunnen door samen te werken ook de kosten voor de ontwikkeling en het beheer van de voorzieningen worden verminderd.
Koppeltaal Centrale Voorzieningen
Het initiatief voor de centrale voorzieningen is ondergebracht bij Koppeltaal Centrale Voorzieningen. Samen met ‘the coalition of the willing’ wordt hier gekeken naar welke centrale voorzieningen kunnen worden ontwikkeld om de communicatie en samenwerking tussen de verschillende informatiesystemen vlekkeloos, eenvoudig, veilig en snel te laten verlopen. Deze ‘coalition of the willing’ bestaat uit een aantal partijen, waaronder Promedico. Deze partijen vervullen een actieve rol in het meedenken over en bouwen aan de centrale voorzieningen. Partijen uit ‘the coalition’ ‘investeren’ dus in de ontwikkeling van de voorzieningen door mee te denken en te bouwen. De centrale voorzieningen hebben overigens geen winstoogmerk, maar zijn puur gericht op verbetering van de zorg door samenwerking en innovatie en hebben daarmee een pre-concurrentieel karakter. Per onderwerp wordt vanuit Koppeltaal Centrale Voorzieningen gekeken welke partijen uit ‘the coalition of the willing’ mee willen en kunnen werken aan een specifieke voorziening en worden er zo per voorziening groepen gecreëerd. De partijen in zo’n groep werken vervolgens samen aan de ontwikkeling van een centrale voorziening en alles wat daarbij komt kijken. Samen ontwikkelen betekent daarbij ook samen beheren en bewaken en zorgt er zo voor dat er een ecosysteem ontstaat waarbinnen positieve wederzijdse afhankelijkheid bestaat.
Beginnen bij de basis
Momenteel richt Koppeltaal Centrale Voorzieningen zich op de centrale voorzieningen die als het ware de fundering gaan vormen voor de rest van de voorzieningen. Zo legt Egbert van Gelder, Manager Informatie en Product van Promedico uit: “Als je kijkt naar wat je nodig hebt om de systemen aan elkaar te verbinden, want daar gaat het uiteindelijk om, dan zijn er een aantal voorzieningen die een soort basis onderdelen vormen. Voorzieningen die je nodig hebt om de andere voorzieningen te kunnen realiseren. Een goed voorbeeld hiervan is het zorgadresboek waar nu aan gewerkt wordt. Je moet allereerst weten wie er zijn en hoe je ze kunt bereiken. Daarom is dat een logische eerste stap, want als je het zorgadresboek eenmaal hebt kun je vanuit daar verder.”
Met het zorgadresboek (ZAB) komt definitief een einde aan het handmatig en per systeem invoeren van adreswijzigingen van zorgverleners. Door een verbinding met het centrale zorgadresboek te implementeren in de verschillende ICT-systemen hoeft iedere adreswijziging straks slechts een keer te worden ingevoerd. Zorgverleners hoeven dus niet langer handmatig iedere adreswijziging in het eigen systeem in te voeren. Degene wiens adres wijzigt voert dit zelf in het ZAB in. Wanneer bijvoorbeeld het adres van dokter De Hoog verandert, wijzigt hij zijn adres zelf in het centrale zorgadresboek. Vervolgens wordt automatisch het meest actuele adres opgehaald op het moment dat een andere zorgverlener het adres van De Hoog opzoekt in diens eigen systeem. Op deze manier wordt de hoeveelheid werk die wordt gestoken in het actueel houden van alle adresgegevens en het herstellen van communicatiefouten direct minder. De kwaliteit van de communicatielijn, en dus de zorgverlening, wordt beter; er wordt voorkomen dat berichten verkeerd worden geadresseerd en er dubbelop moet worden gecommuniceerd. Een patiënt zal dat dan ook direct merken; dat er minder vaak storing is doordat zijn recepten bijvoorbeeld niet goed aankomen en dat communicatie adequaat en snel verloopt.
Vanuit Koppeltaal Centrale Voorzieningen werkt ‘the coalition of the willing’ voorlopig hard verder aan de centrale voorzieningen. Wanneer er nieuwe ontwikkelingen zijn laten we dit uiteraard weten.
Tot ‘the coalition of the willing’ behoren naast Promedico ook Care2U, Omnihis, Pharmeon, Portavita en VitalHealth Software.
Tot de Community of Interest Koppeltaal Centrale Voorzieningen eerste lijn behoren daarnaast ook Caresharing, CGM Nederland, Ezorg, Healthcode, KPN, Ksyos, Medquest, Minddistrict, Mitchandmates, Ncontrol, Nictiz, Pharmapartners, Tetra, Vanadgroup, vZVZ en Zorgdomein.